O concepto de accidente laboral axústase ao da definición dada polas estatísticas europeas de accidentes laborais para garantir a comparabilidade, e inclúe:
Considéranse os accidentes de traballo con baixa na xornada de traballo, incluídos os accidentes de tráfico e os orixinados por causas naturais, sempre que se produzan durante a xornada de traballo.
Trátase da afiliación que se vai empregar para asignar as características da relación laboral (tipo de contrato, tipo de xornada, actividade económica e grupo de cotización) á persoa cotizante, na estatística Bases de cotización no Réxime Xeral da Seguridade Social por concello de residencia da persoa afiliada. Para determinar cal é a afiliación principal, utilízanse os seguintes criterios:
Considérase que un asalariado xera alta no ano t se nese ano forma parte do mercado de traballo como asalariado, pero no ano t-1 non formaba parte do mercado de traballo como tal.
Defírense a todos os movementos de cambio de situación a alta anotados no rexistro de demandantes que solicitan emprego.
As altas de demanda poden ser novas inscricións que se inscriben por primeira vez nun rexistro público de emprego, reactivación dunha demanda xa inscrita que se encontraba en baixa ou por traslado dun servizo público de emprego a outro. Non se inclúen como altas as reactivacións das demandas suspendidas temporalmente ou o paso de demandantes sen dispoñibiliade a demandante de emprego.
Nas operacións do Sistema de contas económicas son todas as persoas que, mediante un acordo, traballan para outras unidades institucionais residentes e reciben unha remuneración.
Na información procedente das fontes tributarias defínese coma o número de persoas que reciben unha contraprestación pecuniaria en concepto de rendemento do traballo, contadas de forma única independentemente de que traballasen para unha ou varias empresas ou entidades. Este colectivo está formado polas persoas que reciben percepcións declaradas na clave A do Modelo 190 da "Declaración anual de retencións sobre as rendas de traballo" (empregados por conta allea en xeral).
Na Enquisa aos demandantes de emprego comprende a todas as persoas que na semana de referencia estiveran traballando para un empresario privado ou público a cambio dun soldo, salario, comisión, pagos segundo resultado, gratificación ou calquera outra forma de remuneración en metálico ou en especie. As persoas que traballan na empresa dun familiar percibindo unha remuneración regulamentada deben incluírse nesta categoría. Inclúense tamén como asalariados os socios ou traballadores das sociedades anónimas laborais que teñan unha situación laboral e legal de asalariados. As persoas que cumpran os requisitos para ser asalariados non perden a dita condición aínda no caso de que paguen directamente os impostos por rendemento do traballo persoal e/ou as cotizacións á Seguridade Social. Os xestores, directores ou outros empregados asalariados que non son donos da empresa na que traballan, clasifícanse como traballadores por conta allea, aínda que exerzan as mesmas funcións que os empresarios coma, por exemplo, a contratación ou o despido, en nome das empresas, doutros traballadores.
Como regra xeral, pódese dicir que un asalariado é unha persoa remunerada directa ou indirectamente, en diñeiro ou en especie, en función da cantidade de traballo que realiza (incluído o pago a comisión), con independencia do valor da produción ou da rendibilidade do proceso produtivo. Pode ocorrer que por razóns legais un asalariado teña contrato de autónomo. Neste caso consideraremos á persoa coma asalariada se cumpre as condicións antes descritas. Polo contrario, un traballador independente recibe unha renda que está en función do valor da produción do proceso produtivo do que é responsable, sexa moito ou pouco o traballo aportado.
Na Enquisa de poboación activa os asalariados son persoas con traballo por conta allea ou asalariados todas as que entren nas seguintes categorías:
Persoas que traballan sen remuneración regulamentaria na empresa dun familiar co que conviven
Considérase que un asalariado é unha permanencia no ano t se forma parte da poboación asalariada no ano de referencia t e no inmediatamente anterior (t-1).
Son os cambios de situación dunha demanda de emprego a baixa por ter o demandante unha colocación, non facer a renovación da demanda no período establecido ou por outras causas (baixa a petición do demandante, rexeitamento de ofertas, ...)
A base de cotización para as diversas continxencias e situacións amparadas pola acción protectora da Seguridade Social está constituída pola remuneración total, calquera que sexa a súa forma ou denominación, que con carácter mensual teña dereito a percibir a persoa traballadora ou asimilada, ou a que efectivamente perciba de ser esta superior. As percepcións de vencemento superior ao mensual distribuiranse ao longo dos doce meses do ano.
Considérase remuneración á totalidade das percepcións económicas, sexan en diñeiro ou en especie. Así mesmo, hai que ter en conta que as bases de cotización ao Sistema da Seguridade Social non poden ser superiores ao límite máximo fixado para cada exercicio económico na correspondente Lei de Orzamentos Xerais do Estado. Nalgúns réximes de cotización, como é o caso do Réxime Xeral, tamén se fixan uns límites mínimos de cotización, en función do grupo de cotización da persoa. Se a base non se atopa comprendida entre a contía mínima e máxima correspondente ao grupo de cotización do traballador ou da traballadora, esta cotizará pola base mínima (se a cantidade resultante é menor) ou máxima (se é maior).
A base de cotización para as diversas continxencias e situacións amparadas pola acción protectora do Sistema da Seguridade Social está constituída pola remuneración total, calquera que sexa a súa forma ou denominación, que con carácter mensual teña dereito a percibir a persoa traballadora ou asimilada, ou a que efectivamente perciba de ser esta superior, por razón do traballo que realice. Esta denominación aplícase a case todos os réximes que integran o Sistema da Seguridade Social. Non obstante, para as persoas que cotizan ao Réxime Especial de Autónomos/as non depende estritamente da remuneración real que perciban polo desempeño das súas actividades, senón que o Sistema lles ofrece a posibilidade de escoller o importe mensual polo que van cotizar, dentro duns límites mínimo e máximo. Os ditos valores son fixados cada ano polo Ministerio de Inclusión, Seguridad Social y Migraciones.
É o recoñecemento administrativo da discapacidade. O seu obxectivo é compensar as desvantaxes sociais que a discapacidade implica, proporcionando acceso a dereitos e prestacións de distinto tipo, con vistas a equiparar oportunidades.
Para a concesión deste certificado é preciso que a valoración do grao de discapacidade outorgada sexa superior ou igual ao 33%. A clasificación do grao de discapacidade responde a criterios técnicos unificados e serán obxecto de valoración tanto as discapacidades que presente a persoa como, no seu caso, os factores sociais que dificulten a súa integración social.
É a Clasificación Nacional de Actividades Económicas resultante do proceso internacional de revisión denominado Operación 2007. Foi elaborada segundo as condicións recollidas no Regulamento de aprobación da NACE Rev.2. O obxectivo desta clasificación é establecer un conxunto xerarquizado de actividades económicas que poida ser empregado para:
É a Clasificación Nacional de Actividades Económicas elaborada segundo as condicións recollidas no Regulamento de implantación da NACE Rev. 1.1. O obxectivo desta clasificación é establecer un conxunto xerarquizado de actividades económicas que poida ser empregado para:
Código ao cal figuran asociados os datos identificativos do empresario e ao que se vinculan os traballadores por conta allea. Cada empresa pode ter un ou varios códigos de conta de cotización pero só hai un principal, os demais (secundarios) están vinculados ao principal. Os empresarios deben dispoñer, polo menos, dun código de conta de cotización por cada provincia onde realicen unha actividade económica e por cada réxime. Os códigos de conta de cotización non identifican necesariamente aos centros de traballo.
No módulo sobre conciliación entre vida laboral e familiar da Enquisa de poboación activa (EPA) considéranse coidados a adultos dependentes a seguintes actividades:
No módulo sobre conciliación entre vida laboral e familiar da Enquisa de poboación activa (EPA) considéranse coidados a menores a seguintes actividades:
Son os postos de traballo cubertos por traballadores durante o período de referencia. Poden ser :
Conxunto de retribucións pagadas por encima das retribucións básicas (salario base e pagas extraordinarias) que o empregador abona habitualmente previo pacto en convenio colectivo. Destacan os complementos persoais, que valoran a antigüidade no posto de traballo, a cualificación individual mediante titulación académica ou profesional, os coñecementos de idiomas, informática, etc.; os complementos relacionados co posto de traballo, que se concretan nas específicas circunstancias nas que se desenvolve o traballo; os pluses de nocturnidade, os de traballo en días festivos, así como os pluses de perigosidade, penosidade ou toxicidade; ...
É o intento obrigatorio de acordo entre os intereses en conflito dos traballadores e empresas, con participación da Administración e como procedemento previo á vida xudicial. Poden ser individuais ou colectivas. En ambos casos as conciliacións resolvénse:
Contrato de duración temporal para substituír a un traballador con dereito a reserva do posto, en xornada completa ou parcial.
Son os contratos para a realización de obras ou servizos determinados, en xornada completa ou parcial, na actividade da empresa e que ten duración temporal.
Contrato de duración indefinida ou ata o momento da xubilación do traballador ao que substitúe por xubilación parcial; con xornada parcial ou completa.
Contrato para traballadores desempregados que substitúan a outros traballadores que anticipan a idade de xubilación nun ano.
Contratos destinados a completa a formación de traballadores con títulos universitarios ou de formación profesional. Son contratos de duración temporal, con xornada a tempo parcial ou completa, indistintamente.
Contratos de duración temporal, en xornada completa ou parcial, para atender as esixencias circunstaciais do mercado.
Contrato de duración indefinida acollido ao Fomento da Contratación Indefinida e xornada completa, parcial ou fixo descontinuo, orientado a incentivar a contratación de traballadores desempregados.
É o concertado sen establecer límites de tempo na prestación de servizos con xornada a tempo completo, parcial ou fixo descontinuo.
Contrato de duración indefinida dirixido á integración laboral de persoas con discapacidade e que pode ser de xornada completa ou a tempo parcial.
Contrato destinado aos mozos de 16 a 24 anos (Ata o 31 de decembro de 2013 pódese celebrar con traballadores de ata 30 anos), para a adquisición por parte do traballador da cualificación necesaria para o desempeño dun oficio ou posto de traballo concreto.
Contrato de duración determinada e xornada parcial, complementario ao de relevo, que se firma co traballador que se xubila parcialmente.
Con carácter xeral, un emprego defínese como temporal cando a finalización do contrato ou relación laboral queda determinada por condicións obxectivas, coma a expiración dun prazo, a realización dunha tarefa determinada, a reincorporación dun empregado ao que se substituíra temporalmente, a realización dun período de prácticas, etc. En todo caso, neste tipo de contratos as condicións da súa finalización xeralmente aparecen recollidas no contrato. p>
Contrato temporal de doce meses a tres anos, con xornada completa ou parcial, para persoas con discapacidade.
Baixo este concepto inclúense s contratos por tempo determinado que, ao amparo da normativa en vigor, son transformados en indefinidos. OS contratos susceptibles de ser convertidos en indefinidos son:
É o acordo asinado polas comisións negociadoras e inscrito no rexistro de convenios colectivos da autoridade laboral competente. Para efectos estatísticos, recóllense tanto os convenios firmados, como as revisións de carácter anual que se realizan para aqueles convenios de vixencia de dos ou máis anos. Tamén se inclúen as adhesións, arbitraxes voluntarias, extensións de convenios e outros acordos rexistrados con eficacia xeral de convenio, así como os pactos de eficacia limitada ou convenios extraestatutarios na medida na que se ten coñecemento dos seus datos, posto que, aínda que formalmente non teñen recoñecida eficacia de convenio, a entidade económica que teñen algúns destes pactos así o aconsella. Segundo o ámbito do convenio pode ser:
Correspondencia entre os sectores utilizados nas táboas da Axencia Tributaria e a CNAE-2009
Son as achegas legalmente establecidas e que o empregador fai ao sistema da Seguridade Social en favor dos seus empregados, para cubrir as prestacións que o sistema establece, e que son as derivadas de situacións de enfermidade, maternidade, accidente laboral, invalidez, xubilación, familia, supervivencia, desemprego, formación profesional, garantía salarial , ou calquera outra continxencia cuberta polo sistema de Seguridade Social.
Recollen as achegas do empregador a circuítos privados de seguridade social ou outras entidades de seguros ao obxecto de cubrir, mellorar ou complementar as prestacións establecidas polo sistema de Seguridade Social. Tales cotizacións non teñen carácter obrigatorio senón que adóitanse establecer nos convenios colectivos de xeito negociado. Entre estas cotizacións destacan: plans e fondos de pensións, seguros de enfermidade, maternidade ou accidente, outros plans ou seguros.
Defínese o custo laboral como o custo no que incorre o empregador pola utilización do factor traballo. Inclúe:
Comprende todas as percepcións económicas realizadas aos traballadores, en efectivo ou en especie, pola prestación profesional dos servizos laborais por conta allea, que retribúen o traballo en efectivo (calquera que sexa a forma de remuneración) ou os períodos de descanso computables como de traballo. As percepcións salariais comprenden: o salario base, os complementos salariais, pagos por horas extraordinarias e/ou complementarias, gratificacións extraordinarias e salario en especie.
O concepto de demandante de emprego non ocupado (DENO) intenta aproximar o concepto de paro baseado nos criterios internacionais da Organización Internacional do Traballo (OIT). A súa definición non está regulada por ningún precepto legal e calcúlase a partir da cifra de paro rexistrado á que se lle suman os seguintes cinco colectivos que, segundo os criterios da OIT, poderían cumprir as condicións para ser considerados parados: os estudantes, os demandantes de servizos previos ao emprego, os demandantes de emprego conxuntural, os demandantes de emprego de xornada reducida (inferior a 20 horas) e os traballadores eventuais agrarios subsidiados.
Son as solicitudes de postos de traballo rexistradas nas oficinas públicas de emprego realizadas polos traballadores en idade laboral que desexan traballar por conta allea. Inclúen as de traballadores que non teñen emprego, tanto daqueles que non traballaron anteriormente e buscan emprego por primeira vez como as dos que tiveron un emprego anterior, e as de traballadores ocupados que buscan emprego para substituír ou complementar o que teñen.
Cociente entre o tempo total cotizado en situación de alta laboral e a vida laboral posible da persoa, considerando como data de inicio desta o momento no que se cumpren os 16 anos (idade mínima legar para traballar actualmente en España) e como data de fin o 31/12/2018.
Cociente entre o tempo total cotizado en situación de alta laboral e a vida laboral real da persoa, considerando como data de inicio desta o momento no que se accede ao mercado de traballo e como data de fin o 31/12/2018.
Estado de carácter permanente no que se atopan as persoas que, por razóns derivadas da idade, enfermidade ou discapacidade, e ligadas á falta ou perda de autonomía física, mental, intelectual ou sensorial, precisan da atención doutras persoas ou axudas importantes para realizar actividades básicas da vida diaria ou, no caso das persoas con discapacidade intelectual ou enfermidade mental, doutros apoios para a súa autonomía persoal.
No Mercado de traballo e pensións nas fontes tributarias é o número de persoas que ao longo dun exercicio recibiron algunha prestación por desemprego. É o colectivo formado pola totalidade de persoas perceptoras de prestacións ou subsidios por desemprego, independentemente de cal sexa a súa forma de pago, incluíndo as percepcións declaradas na clave C do Modelo 190 da "Declaración anual de retencións sobre as rendas de traballo" (prestacións ou subsidios por desemprego) e na clave D (prestacións de desemprego abonadas na modalidade de pago único). Neste colectivo non se produce o fenómeno de pluralidade, ao seren únicas as prestacións por desemprego e pagadas sempre polo mesmo retedor.
Segundo a Clasificación Internacional do Funcionamento, da Discapacidade e da Saúde (CIF) da Organización Mundial da Saúde, enténdese por discapacidade a situación resultante da interacción entre a condición da saúde e os factores contextuais que restrinxe a participación da persoa.
Considérase nesta categoría toda persoa que leva a súa propia empresa, industria, comercio, explotación agrícola ou exerce pola súa conta unha profesión liberal ou oficio e que con este motivo contrata a un ou máis empregados ou traballadores aos que remunera mediante un soldo, xornal, comisión, etc.
Polo tanto inclúense neste apartado os patróns, empresarios ou os profesionais que empregan persoal asalariado. Tamén se inclúen nesta rúbrica os empresarios de empresas en franquicia que a través do contrato de franquicia, adquiren o dereito a realizar actividades de produción ou venda de produtos ou servizos baixo a razón social e marca dun empresario (franquiciador). Os traballadores que teñen un emprego nunha empresa constituída en sociedade anónima (excepto sociedades anónimas laborais e cooperativas), sociedade limitada, etc., na que:
Enfermidade laboral é toda aquela provocada ou empeorada por mor do seu traballo actual ou pasado.
Período continuo durante o cal non se produce a interrupción do vínculo laboral da persoa coa Seguridade Social; durante este período, a persoa pode solapar contratos, cambiar de modalidade contractual dentro da empresa ou incluso cambiar de empresa, pero atópase en todo momento en situación de alta laboral (non pode pasar a situación de inactividade nin percibir unha prestación ou subsidio por desemprego). Deste xeito, diferéncianse os períodos nos que a persoa está traballando daqueles nos que non o está.
Son as fichas estatísticas que se cubren a partir dos expedientes administrativos presentados polas empresas ou polos representantes legais dos traballadores para solicitar a suspensión ou extinción das relacións do traballo ou a redución da xornada por causas económicas, técnicas, organizativas, de produción ou de forza maior, ou por extinción da personalidade xurídica do contratante.
Representa a diferenza entre a ganancia media por hora dos homes e a ganancia media por hora das mulleres como porcentaxe da ganancia media por hora dos homes. Calcúlase só para aquelas empresas de 10 ou máis asalariados incluídas nalgunha das seccións B a S (excluída a O) da CNAE 2009. Para o cálculo da fenda, na ganancia media por hora non se teñen en conta os pagos extraordinarios.
Na poboación permanente, é dicir, aqueles asalariados que o son nos dous anos de cada bienio,defínense os fluxos de mobilidade xeográfica, entendendo estes como os cambios de domicilio fiscal dos asalariados que supoñen cambio de comunidade autónoma.
As permanencias no mercado de traballo clasifícanse atendendo á Comunidade Autónoma de residencia fiscal no exercicio de referencia e no anterior, e presenta tres situacións posibles.
Considérase fogar principal aquel no que un dos seus membros ten a titularidade da vivenda que ocupa, xa sexa en propiedade ou alugamento. No caso de que a vivenda estea cedida, o fogar principal será aquel no que estea a persoa a favor da que se fixo a cesión.
Persoa ou conxunto de persoas que ocupan en común unha vivenda principal ou parte dela, e consomen e/ou comparten alimentos ou outros bens con cargo a un mesmo orzamento.
Comprenden as folgas e peches patronais convocadas agás as seguintes:
É un organismo autónomo de carácter administrativo dependente do Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales que ten por finalidade a xestión das prestacións de garantía salarial contempladas no artigo 33 do Estatuto dos traballadores, segundo a redacción dada polo Real decreto lexislativo 1/1995 de 24 de marzo, destinadas a lles garantir aos traballadores a percepción de salarios debidos e indemnizacións pendentes de pago. Tal protección é cuberta polo citado organismo, que se financia con cotizacións empresariais específicas e cos ingresos provenientes da súa obrigatoria subrogación dos dereitos e accións dos traballadores fronte aos empresarios debedores.
As prestacións por insolvencia inclúen o importe das indemnizacións e dos salarios pendentes de pago motivados pola declaración de insolvencia das empresas, suspensión de pagos, quebra, concurso de acredores e forza maior, así como os salarios de tramitación acordados pola xurisdición competente.
As prestacións por regulación inclúen, unicamente, as indemnizacións correspondentes ao 40 por cento da indemnización legal que lles corresponda aos traballadores de empresas de menos de 25 traballadores nos casos de despedimento colectivo e despedimento por causas obxectivas derivadas da necesidade de amortizar postos de traballo fundada en causas económicas, técnicas, organizativas ou de produción.
É o cociente entre o salario bruto mensual e as horas traballadas (normais e extraordinarias) no mes de referencia (outubro).
Son un conxunto de gastos de moi diversa natureza que teñen como obxectivo a mellora da calidade de vida dos traballadores a través da acción social impulsada polos colectivos laborais. Destacan os gastos derivados do mantemento ou adecuación de comedores para uso dos traballadores, así como os pagamentos indirectos a estes traballadores en forma de cheques de comida, gastos de mantemento e reparación de edificios e instalacións destinados a gardarías, actividades deportivas, culturais e de lecer. Non se inclúen os custos do persoal encargado destes servizos cando este pertenza á empresa.
Son os ocasionados á empresa polo transporte gratuíto ou a prezos reducidos dos traballadores, dende o seu domicilio ao lugar de traballo. Non se inclúen os custos do persoal de mantemento e condutores cando estes pertencen ao equipo da empresa, nin tampouco as cantidades pagadas directamente aos traballadores como compensación cando utilizan medios de transporte alleos á empresa.
Son os ocasionados por proporcionar coñecementos e preparación en técnicas profesionais aos traballadores cos que existe vínculo laboral e que son de interese para a empresa. Non se consideran os gastos derivados de axudas aos traballadores que estean a seguir ensinanzas reguladas. Considéranse gastos en formación profesional aos gastos de mantemento, adecuación e equipamento de edificios e instalacións destinados á formación, a participación en cursos, os honorarios e axudas de formadores externos (nunca do persoal da empresa), o material didáctico e de ferramenta, e as cantidades pagadas a organismos de formación, pero sempre en termos brutos sen descontar as subvencións e axudas recibidas do INEM ou doutros organismos públicos formativos.
Son aquelas retribucións que teñen unha periodicidade na súa percepción superior ao mes: paras extraordinarias, pagos por participación en beneficios, primas, obxectivos e calquera outro pagamento de carácter excepcional.
Inclúen o total dos pagos efectuados polo despido e extinción de contrato, así como os salarios deixados de percibir no transcurso da tramitación de despido que o empregador debe abonar nesta situación (salarios de tramitación). Considéranse tanto as indemnizacións por despedimentos individuais como as indemnizacións por despedimentos colectivos.
O cociente entre a poboación activa feminina e a poboación activa masculina sinala o número de mulleres activas por cada home activo.
Calcúlase como o cociente entre os accidentes en xornada de traballo con baixa e a media anual dos traballadores afiliados en situación de alta laboral nos réximes que teñen cuberta a continxencia de accidente de traballo.
O índice de xuventude defínese como o cociente entre a poboación activa entre os 16 e 39 anos e a poboación activa entre os 40 e 64 anos.
Organismo público encargado de xestionar o Réxime Especial da Seguridade Social das Forzas Armadas e da Garda Civil.
Defínese como o valor tal que a metade da poboación nesa rexión/país gaña menos que ese valor e a outra metade gaña máis. Os datos son relativos a asalariados de empresas de 10 ou máis asalariados incluídas nalgunha das seccións B a S (excluída a O) da CNAE 2009.
Pretenden a contratación indefinida ou temporal, ou conversión de determinados contratos temporais en indefinidos, de diferentes colectivos de traballadores mediante a concesión de axudas económicas e incentivos fiscais e/ou bonificacións nas cotizacións á Seguridade Social.
Son todos aqueles socios dunha cooperativa de produción (incluídos os socios das sociedades anónimas laborais) que traballan nela. Polo tanto, inclúense os socios traballadores das sociedades anónimas laborais, das cooperativas de traballo asociado, das cooperativas de explotación comunitaria da terra, etc. Non se inclúen os asalariados que traballen nas cooperativas.
Categoría que inclúe as combinacións posibles de desprazamento a pé e/ou bicicleta.
Organismo público encargado de xestionar o Réxime Especial da Seguridade Social dos Funcionarios Civís do Estado.
Organismo público encargado de xestionar o Réxime Especial da Seguridade Social do persoal ao servicio da Administración de Xusticia.
Nos resultados referentes ao módulo de condición no traballo (2007) da Enquisa de Condicións de vida das familias, os ocupados clasifícanse segundo a súa puntuación en nivel de satisfacción co traballo en:
Inclúen os pagamentos compensatorios (quebranto de moeda, pequena ferramenta...), indemnizacións por fin de contrato, selección de persoal... Así mesmo, incluiranse os gastos non recollidos noutros apartados, tales como os producidos pola renovación de pezas e ferramentas de traballo.
As axudas e os gastos de viaxe non forman parte do custo laboral, posto que se realizan por necesidade do proceso produtivo constituíndo un consumo intermedio.
Inclúen o total de pagas extraordinarias, participación en beneficios, obxectivos, incentivos, bonus e outros pagamentos variables en periodicidade ou cantidade.
Corresponde aos pagamentos por horas extras tanto estruturais como non estruturais. Remuneran o maior esforzo que representa o traballo adicional realizado fora da xornada habitual.
Fundamentalmente están formadas polas gratificacións extraordinarias ou pagas de Nadal e de verán (reguladas por lei) e as gratificacións por beneficios. As súas contías coñécense de antemán e non dependen dos resultados do traballador ou da empresa.
A prestación por pago delegado é aquela que, recoñecida antes pola unidade xestora competente, é pagada polo empresario e logo compensada ao practicar a liquidación das cotas da Seguridade Social, que deste xeito faise cargo dela.
Pagos efectuados pola empresa aos traballadores afectados por suspensión temporal ou redución de xornada en caso de regulación de emprego durante o mes de referencia. Inclúen os pagos delegados por desemprego parcial, así como as melloras voluntarias por desemprego parcial a cargo da empresa co obxecto de complementar a prestación do Servizo Público de Emprego Estatal.
Corresponden aos pagos por horas extras, tanto estruturais (por forza maior) como non estruturais (voluntarias) e aos pagos por horas complementarias no caso dos traballadores a tempo parcial.
Pagos que a empresa fai directamente aos traballadores en situación de incapacidade temporal. Inclúe os pagos delegados por incapacidade temporal, as prestacións por incapacidade temporal de exclusivo cargo da empresa (os quince primeiros días) e os complementos ou melloras voluntarias á prestación por incapacidade temporal.
Este concepto, establecido na Orden ministerial do 11 de marzo de 1985, está constituído polo total de demandas en alta existentes a fin de mes, excluíndo, entre outras, as que correspondan ás seguintes situacións:
A posta en marcha do novo Sistema de Información dos Servizos Públicos de Emprego (SISPE) en maio de 2005 produce unha ruptura da serie de paro rexistrado que se viña publicando ata o momento. A implantación deste novo sistema afecta a estimación do paro rexistrado, non porque cambie a definición, senón pola actualización e xestión automatizada da información e porque se corrixiron os erros que se viñan cometendo con certos colectivos.
No Módulo sobre a transición da vida laboral á xubilación da EPA téñense en conta todo tipo de pensións, é dicir, tanto as públicas como as privadas; as obrigatorias ou as voluntarias; as baseadas nos ingresos dos beneficiarios ou as pensións mínimas e, por último, tanto as contributivas (definidas en función dos anos de traballo, o salario percibido e as contribucións feitas para as pensións) como as non contributivas. En concreto, as pensións sobre as que se indaga no módulo son as seguintes:
Corresponden a pensións para persoas que están ou estiveron suxeitas á lexislación dun ou varios estados membros, e sexan nacionais ou refuxiadas nun estado do Espazo Económico Europeo, en Suíza ou ben, sexan apátridas ou nacionais de terceiros países con residencial legal nun estado membro da Unión Europea (excepto Dinamarca e Reino Unido).
Os beneficiarios son as persoas en situación de incapacidade permanente, entendida como a situación do traballador que, despois de rematada a baixa laboral, presenta reducións anatómicas ou funcionais graves que diminúan ou anulen a súa capacidade laboral.
Os beneficiarios son os fillos do causante (traballador falecido), os fillos póstumos, os fillos adoptados e os fillos do cónxuxe supervivente.
SOVI é un réxime residual que se aplica aos trabaladores, traballadoras e aos seus e ás súas derechohabientes que, ao reunir os requisitos esixidos pola lexislación deste réxime extinto, non teñan dereito a unha pensión do actual Sistema da Seguridade Social.
Os beneficiarios desta pensión son o cónxuxe ou ex-cónxuxe do falecido
As pensións de xubilación teñen como obxectivo manter o nivel de vida da poboación que abandona o mercado laboral por razóns de idade, protexéndoa da pobreza. Inclúense os seguintes tipos de pensións:
Son beneficiarios da pensión de xubilación os traballadores que cesan total ou parcialmente do seu traballo por causa da idade.
Aquelas recibidas por persoas que estean residindo en España e que procedan das administracións doutros países polo motivo que sexa.
É o número de persoas distintas que ao longo do exercicio recibiron unha contraprestación dineraria en concepto de pensión.
No Mercado de traballo e pensións nas fontes tributarias inclúe as persoas que recibiron ao longo do ano retribucións declaradas na clave B do Modelo 190 da "Declaración Anual de Retenciones sobre las Rentas del Trabajo" (pensionistas e perceptores de haberes pasivos).
Son prestacións económicas e de duración indefinida, aínda que non sempre, nas que a concesión está xeralmente supeditada a unha previa relación xurídica coa Seguridade Social (acreditar un período mínimo de cotización en determinados casos, ...), sempre que se cumpran os demais requisitos esixidos. A súa contía determínase en función das achegas efectuadas polo traballador e o empresario, se se trata de traballadores por conta allea, durante o período considerado para os efectos da base reguladora da pensión de que se trate.
As clases de pensións son:
Son as que cobren a provisión de protección social contra os riscos vinculados á vellez: perda de ingresos, ingresos inadecuados e falta de independencia na realización das tarefas cotiás, menor participación na vida social, etc. A atención médica das persoas anciás non se ten en conta, xa que os gastos de asistencia sanitaria consígnanse na partida dedicada a enfermidade e atención sanitaria.
O Sistema Público de Pensións recoñece dúas modalidades:
Son as que cobren as seguintes casuísticas:
De acordo co manual do Sistema Europeo Integrado de Estatísticas de Protección Social (SEEPROS), as pensións de invalidez comprenden as prestacións que proporcionan un ingreso a persoas por debaixo da idade legal de xubilación establecida no réxime de referencia, cuxa capacidade para traballar estea impedida máis alá dun nivel mínimo establecido pola lexislación por unha discapacidade física ou mental.
Inclúense as pensións por discapacidade ou invalidez do sistema público así como os plans de pensións para persoas con discapacidade, tanto de empresa como individuais.
Unha vez que a persoa beneficiaria dunha pensión de invalidez acada ou supera a idade legal de xubilación, considérase que recibe unha pensión de vellez e rexístrase como percibindo unha pensión de xubilación.
As pensións por discapacidade ou invalidez do Sistema Público poden ser contributivas ou non contributivas e tense dereito a elas en función dos diferentes graos de incapacidade:
Estes plans, tamén chamados plans de pensións de emprego, son contribucións que fan as entidades empregadoras, os e as empregados/as, ou ambas, en función dos ingresos, ou que fan as persoas que traballan por conta propia inscritas como autónomas. O obxectivo é complementar a pensión pública de xubilación da Seguridade Social. O máis común é que se establezan mediante contratos de traballo ou convenios sectoriais ou profesionais, negociados polos interlocutores sociais.
Son plans privados voluntarios que fan persoas con calquera entidade financeira sen que teña que existir ningunha relación laboral entre elas. Teñen por obxectivo proporcionar aforro para o momento da xubilación e realízase con achegas de capital. Para os efectos do Módulo sobre pensións e participación no mercado laboral da EPA, non se teñen en conta neste grupo de pensións as que, unha vez chegada a idade de xubilación, se cobran nun único pago.
Son retribucións percibidas polo traballador non polo desenvolvemento da súa actividade laboral senón como compensación de gastos ocasionados pola execución do traballo ou para cubrir necesidades ou situacións de inactividade non imputables ao traballador.
Na Enquisa de poboación activa (EPA) considéranse perceptores de ingresos a todas aquelas persoas que, na semana de referencia, percibiron algún tipo de ingreso económico. O concepto de ingreso económico inclúe tanto o salario, como os diferentes tipos de pensións (xubilación, prexubilación, discapacidade, ...) ou prestacións por desemprego.
Na Enquisa estrutural a fogares (EEF) os perceptores de ingresos son as persoas de 16 ou máis anos que percibiron ingresos monetarios no ano natural anterior á realización da enquisa (ata a edición de 2007 nos doce meses anteriores ao mes do domingo da semana de referencia), independentemente de que a percepción tivera carácter regular ou non, e a fonte destes ingresos. Non se inclúen como perceptores as persoas que pertencen ao fogar e que reciben ingresos doutros membros do fogar se non hai unha relación formal de traballo entre eles (por exemplo, as asignacións semanais ou mensuais que perciben os fillos para os seus gastos persoais ou os cartos que percibe da súa familia un estudante para pagar a estancia na cidade na que estuda).
Considérase que un asalariado é unha permanencia no ano t se forma parte da poboación asalariada no ano de referencia t e no inmediatamente anterior (t-1).
A afiliación ao Sistema da Seguridade Social é obrigatoria para todas as persoas incluídas no campo de aplicación da Seguridade Social e única para toda a vida do traballador ou da traballadora e para todo o sistema, sen prexuízo das baixas, altas e demais variacións que con posterioridade á afiliación poidan producirse. É dicir, o traballador ou a traballadora afíliase cando comeza a súa vida laboral e se dá de alta nalgún dos rexímenes do Sistema da Seguridade Social. Esta situación denomínase alta inicial. Se cesa na súa actividade será dado ou dada de baixa pero seguirá afiliado ou afiliada en situación de baixa laboral. Se retoma a actividade producirase unha alta denominada alta sucesiva a efectos estatísticos, pero non terá que afiliarse novamente, dado que, como xa se indicou, a afiliación é única para toda a vida do traballador.
Son as persoas que, nun período de referencia dado, subministran man de obra para a produción de bens e servizos económicos ou que están dispoñibles e fan xestións para incorporarse a dita produción. Comprende a todas as persoas de 16 ou máis anos que cumpren as condicións necesarias para a súa inclusión entre as persoas ocupadas ou paradas.
Os homes que cumpren o servizo militar ou prestación social sustitutoria son considerados poboación contada a parte. Este concepto desapareceu en decembro de 2001.
Abrangue todas as persoas de 16 e máis anos non clasificadas como ocupadas ou paradas.
Os inactivos clasifícanse segundo a súa situación persoal nas seguintes categorías funcionais:
Persoas de 16 anos ou máis que durante a semana de referencia tiveron un traballo por conta allea ou exerceron unha actividade por conta propia, nalgunha das seguintes situacións:
Persoas de 16 anos ou máis que durante a semana de referencia estiveron sen traballo, dispoñibles para traballar e buscando emprego. Son parados tamén os que atoparon un traballo e están esperando incorporarse, sempre que se verifiquen as dúas primeiras condicións.
Segundo o Regulamento 1897/2000 da Comisión Europea, os únicos métodos de busca de emprego considerados activos son:
Porcentaxe de asalariados con salarios baixos sobre o total de asalariados. Considéranse asalariados con salarios baixos aqueles que gañan 2/3 ou menos da mediana das ganancias na rexión/país de referencia. Os datos son relativos a asalariados de empresas de 10 ou máis asalariados incluídas nalgunha das seccións B a S (excluída a O) da CNAE 2009.
Son os postos de traballo ofrecidos por empresas e organismos públicos ou privados rexistrados nas oficinas de emprego durante o período de referencia, para que a oficina xestione a súa cobertura cos demandantes idóneos.
Son prestacións que protexen a situación por desemprego, poden ser de varios tipos:
Protexen aquelas situacións de desemprego das persoas que, podendo e querendo traballar, perdan o seu emprego de forma temporal ou definitiva, ou se lles reduza temporalmente a súa xornada diaria por decisión empresarial, coa correspondente perda ou redución análoga de salarios, por algunha das causas establecidas como situacións legais de desemprego. Os requisitos para recibir esta prestación son os seguintes:
Son os pagamentos que a empresa fai directamente ao traballador ou á súa familia, ou tamén ao antigo traballador para asistilo en determinadas circunstancias e como complemento de determinadas prestacións sociais. Destacan: incapacidade temporal, desemprego, xubilación, morte e supervivencia, invalidez ou minusvalía, asistencia familiar, asistencia médica.
Algúns contratos de duración temporal, unha vez finalizada a súa duración inicial, poden prorrogarse. O número de prórrogas que admite un contrato depende da súa tipoloxía. Son os seguintes:
A ratio de persoas activas por cada persoa inactiva defínese como o cociente entre a poboación activa e a poboación inactiva (nenos, estudantes, incapacitados permanentes, xubilados...).
O cociente entre a poboación activa e a poboación inactiva de 65 ou máis anos representa o número de potenciais traballadores por cada xubilado, entendendo o termo xubilado nun sentido amplo como toda persoa inactiva de 65 ou máis anos.
É unha prestación económica asistencial que trata de garantir un mínimo de subsistencia persoal a cidadáns entre 25 e 65 anos, que aínda que teñan idade laboral e non teñan causa legal de incapacidade física ou psíquica, non teñen os recursos mínimos necesarios para cubrir as necesidades máis urxentes. Pretende a reinserción social e laboral das persoas
Están incluídos no réxime especial agrario todos os traballadores, calquera que sexa o seu sexo e estado civil, que de xeito habitual e como medio fundamental de vida realicen labores agrarias, sexan propiamente agrícolas, forestais ou pecuarias, dentro do territorio nacional, sempre que estean incluídos como traballadores por conta allea, ou como traballadores por conta propia.
A partir do mes de xaneiro de 2008 desaparece o réxime especial agrario por conta propia e os seus afiliados intégranse no réxime especial de autónomos. É dicir, a partir de xaneiro de 2008, o réxime especial agrario fórmano os traballadores maiores de 16 anos que realicen labores agrarias con carácter retribuído por conta allea, dentro do ámbito de organización e dirección doutra persoa física ou xurídica.
Con efecto o día 1 de xaneiro de 2012 os traballadores do réxime especial agrario (conta allea) inclúense dentro do réxime xeral da Seguridade Social, mediante a creación do sistema especial agrario.
Están incluídos no réxime especial da minería do carbón os traballadores por conta allea que prestan os seus servizos a empresas que realicen as seguintes actividades relativas á minería do carbón:
Enténdese como traballador e traballadora por conta propia ou autónomo/a, aquela persoa que realiza de xeito habitual, persoal e directa unha actividade económica a título lucrativo, sen suxeición por ela a un contrato de traballo e aínda que utilice o servizo remunerado doutras persoas, sexa ou non titular dunha empresa individual ou familiar. Presuporase, salvo proba do contrario, que a persoa afiliada é un traballador ou traballadora por conta propia ou autónomo/a se ostenta a titularidade dun establecemento aberto ao público como propietaria, arrendataria, usufrutuaria ou outro concepto análogo. Estarán incluídos neste réxime especial, entre outras, as seguintes categorías de traballadores e traballadoras:
Os traballadores comprendidos dentro do campo de aplicación do réxime especial de empregados de fogar son os que se dediquen a servizos exclusivamente domésticos para un ou varios cabezas de familia, sempre que estes servizos sexan prestados na casa que habite o cabeza de familia e que perciban un soldo ou remuneración de calquera clase. Están incluídos os traballos de gardería, xardinería, condución de vehículos e outros análogos nos supostos nos que se desenvolvan formando parte do conxunto de tarefas domésticas.
O encadramento dentro deste réxime, efectuarase dependendo
do número de horas traballadas e se se trata dun solo empregador ou varios, de acordo co seguinte:
No réxime especial do mar están incluídos:
É o réxime que conta con maior número de persoas afiliadas dentro da estrutura do Sistema da Seguridade Social. Estarán incluídos no Réxime Xeral, entre outras, as seguintes categorías de traballadores e traballadoras:
Para a determinación dos salarios dos empregados por conta allea, na Mostra continua de vidas laborais utilízanse as percepcións declaradas na clave A do modelo 190 "Resumo anual de retencións e ingresos a conta do IRPF sobre rendementos do traballo, de determinadas actividades económicas, premios e determinadas imputacións de renda" da Axencia Tributaria. Esta clave inclúe todas as percepcións, monetarias ou en especie, satisfeitas pola persoa ou entidade declarante en concepto de rendementos do traballo. Estas retribucións incluirán, así mesmo, as dietas satisfeitas por desprazamentos e os gastos de viaxe por motivos de traballo exceptuados de gravame. É preciso aclarar, ademais, que se refire a percepcións salariais brutas, isto é, antes do pago de impostos e que estas inclúen, así mesmo, os importes correspondentes ás percepcións en especie.
Na "Enquisa de poboación activa. Decil de salarios do emprego principal" o concepto de salario utilizado é (segundo Regulamento CE núm. 377/2008) da Comisión o de "salario mensual asociado ao emprego principal", sendo este último o que desenvolve a persoa na semana de referencia na que é entrevistada. En caso de ter varios traballos, o principal é o que proporciona os ingresos máis significativos. En particular, se é un traballo eventual de duración inferior a un mes, o salario será unha estimación do que se obtería para unha duración de todo o mes por un traballo similar. En cambio, se é un traballo a tempo parcial, non se transforma no equivalente a tempo completo.
As pagas extras e outros complementos anuais considéranse na definición, dividindo a súa cantidade por 12. Tamén se inclúen os pagos por horas extras regulares, propinas e comisións, referidos neste caso ao mes natural anterior á semana de referencia.
É o resultante de eliminar do salario bruto anual os pagos extraordinarios e a valoración en especie.
É a parte fundamental e fixa do salario e que se define como o mínimo de retribución acordado nos convenios colectivos. Cando non hai convenio colectivo nin outro acordo entre empregador e empregado enténdese que este é o Salario Mínimo Interprofesional.
Inclúe o total das percepcións salariais en diñeiro efectivo (retribucións dinerarias pagadas pola empresa ao traballador no ano) e as retribucións en especie. Compútanse os devengos brutos, é dicir, antes de practicar as deducións das achegas á Seguridade Social por conta do traballador ou as retencións a conta do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF).
Inclúe o total das percepcións salariais en diñeiro efectivo (salario base, pagas extraordinarias, pagamentos por horas extraordinarias e complementos salariais). Compútanse os devengos brutos, é dicir, antes de practicar as deducións das achegas á Seguridade Social por conta do traballador ou as retencións a conta do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF).
É o resultante de eliminar do salario bruto os pagamentos extraordinarios. Determínase como a suma do salario base, os complementos salariais e os pagamentos por horas extraordinarias.
Contía retributiva mínima que percibirá o traballador referida á xornada legal de traballo en calquera actividade da agricultura, industria ou servizos, sen distinción do sexo ou idade dos traballadores, sexan fixos, eventuais ou temporais, ou sexan persoal ao servizo do fogar familiar. O salario mínimo interprofesional fíxase anualmente polo Goberno mediante un real decreto. A contía fíxase en salario/día e salario/mes e no caso de empregados do fogar fíxase tamén en salario/hora.
No módulo sobre conciliación entre vida laboral e familiar da Enquisa de poboación activa (EPA) considéranse servizos de atención para os nenos, tanto se son de iniciativa pública como privada, os seguintes:
É un conxunto de réximes a través dos cales o Estado garante ás persoas comprendidas no seu campo de aplicación, por realizar unha actividade profesional ou por cumprir os requisitos esixidos na modalidade non contributiva, así como aos familiares ou asimilados que tivesen ao seu cargo, a protección adecuada nas continxencias e situacións que a lei define.
Están incluídos no sistema especial agrario os traballadores por conta allea que realicen labores agrarias, forestais ou pecuarias que ou sexan complementarias ou auxiliares das mesmas, en explotacións agrarias, así como os empresarias aos que presten os seus servizos.
Estarán incluídos neste sistema especial, como empregados do fogar todos os traballadores, calquera que sexa o seu sexo e estado civil, e que reúnan os seguintes requisitos:
A afiliación en alta laboral ao Sistema da Seguridade Social é obrigatoria para todas as persoas incluídas no campo de aplicación deste cando se atopen traballando, ben por conta allea, ben por conta propia, e única (no sentido de que o seu número de afiliación non varía) para toda a vida laboral, sen prexuízo das baixas, altas e variacións que se poidan producir con posterioridade á primeira afiliación. É dicir, o traballador ou a traballadora afíliase cando comeza a súa vida laboral e a empresa (ou o/a propio/a traballador/traballadora, no caso do emprego por conta propia) o/a dá de alta nalgún dos réximes do Sistema da Seguridade Social. Esta situación denomínase alta inicial. Se cesa na súa actividade consígnase unha baixa no Sistema, pero o seu número de afiliación segue activo, en situación de baixa laboral. Se retoma a súa actividade, producirase unha alta, denominada alta sucesiva, pero a persoa non terá que afiliarse de novo; simplemente procederase a consignar unha nova alta do seu número de afiliación.
É unha prestación asistencial que ten como obxectivo complementar a protección da prestación de carácter contributivo das situacións de desemprego. Consta dunha prestación económica e, no seu caso, do abono á Seguridade Social da continxencia de xubilación. A duración e contía determínanse en función da modalidade de subsidio ao que se teña dereito:
Reducións, bonificacións e subvencións que os empregadores aplican nas liquidacións das cotizacións á Seguridade Social, motivadas pola contratación de determinados colectivos de traballadores ou por axudas recoñecidas polo Servizo Público de Emprego Estatal (SEPE) a cargo dos seus orzamentos.
Porcentaxe do número total de activos sobre a poboación total (poboación de 16 ou máis anos).
Porcentaxe de ocupados sobre a poboación de 16 ou máis anos
Porcentaxe dos asalariados con xornada parcial sobre o total de asalariados.
Porcentaxe de parados sobre o total de activos.
Porcentaxe dos asalariados sobre o total de ocupados.
É a proporción de afiliacións no Réxime Especial de Autónomos e Autónomas que seguen en alta laboral a último día hábil do período considerado (1 ano despois, 2 anos despois, etc.) en relación a todas as afiliacións que se deran de alta neste réxime no ano de referencia.
Porcentaxe dos asalariados con contrato de duración temporal sobre o total de asalariados.
Na edición 2011 da explotación da Mostra continua de vidas laborais considéranse traballadores por conta allea todos os afiliados en alta laboral incluídos nalgún dos seguintes réximes de afiliación: réxime xeral, réxime especial de minería do carbón, réxime especial do mar por conta allea, réxime especial agrario por conta allea e réxime especial de empregados do fogar fixos.
Na edición 2011 da explotación da Mostra continua de vidas laborais considéranse traballadores por conta propia todos os afiliados en alta laboral incluídos nalgún dos seguintes réximes de afiliación: réxime especial de traballadores autónomos, réxime especial do mar por conta propia e réxime especial de empregados do fogar descontinuos. Hai que ten en conta que a partir de xaneiro de 2008 desaparece o réxime especial agrario por conta propia, e as súas afiliacións intégranse no réxime especial de autónomos.
Son as siglas de traballador ou traballadora autónoma economicamente dependente. A súa definición exacta ven fixada na Lei 20/2007, do 11 de xullo, do Estatuto do traballo autónomo. A grandes trazos, son aquelas persoas que realizan unha actividade económica ou profesional por conta propia, a título lucrativo e de forma habitual, persoal, directa e predominantemente para outra persoa física ou xurídica, da que dependen economicamente por percibir desta, ao menos, o 75% dos seus ingresos por rendementos do traballo e de actividades económicas ou profesionais.
Valoración de todas as percepcións salariais que se entregan ao traballador empregando calquera medio distinto do diñeiro, como bens, dereitos, beneficios ou servizos como a contraprestación dos servizos laborais.
Categoría que inclúe as combinacións posibles de por unha parte, coche, furgoneta ou moto, e por outra parte, autobús, metro ou tren.
Categoría que inclúe as combinacións posibles de coche, furgoneta ou moto como condutor ou pasaxeiro.
Categoría que inclúe as combinacións posibles de autobús, metro ou tren.
É a vivenda destinada a ser habitada por unha ou varias persoas, xeral pero non necesariamente unidas por parentesco, e que non constitúen un colectivo. A pesar de non cumprir estritamente a definición, tamén se consideran vivendas familiares os aloxamentos.
As vivendas familiares inclúense no Censo de Vivendas, con independencia de que estean ocupadas ou non no momento censual.
Vivenda familiar que se utiliza toda ou a maior parte do ano como residencia habitual dunha ou máis persoas.
Cando se inicia e finaliza a xornada cunha soa interrupción de quince a trinta minutos para descansar ou tomar algún alimento.
Cando á metade da xornada hai unha interrupción do traballo de polo menos unha hora de duración
Nos conflitos de días completos e con participación constante, obtense multiplicando o número de traballadores participantes polo número de días laborais de duración do conflito. Noutros casos, nos que a participación non é constante e/ou a interrupción do traballo non afecta a xornada completa, entendendo por xornada completa a xornada laboral normal que realiza un traballador sen ter en conta as horas extraordinarias, o cálculo das xornadas non traballadas en cada folga obtense multiplicando o número efectivo de participantes en cada un dos días pola parte da xornada non traballada de cada día e sumando este resultado para todos os días de duración.
A xubilación anticipada prodúcese cando o traballador se retira do seu emprego remunerado antes de cumprir os 65 anos, recibindo a cambio un pago periódico que intenta manter os seus ingresos. Isto pode ou non levar consigo unha redución da pensión normal. A xubilación anticipada pode solicitarse atendendo a varios motivos:
Este sitio web utiliza cookies propias de tipo técnico e de terceiros para optimizar o seu uso. As cookies non se utilizan para recoller información de carácter persoal. Se continúa navegando considérase que acepta o seu uso. Coñeza a nosa política de cookies